Kerkbrugge-Langerbrugge Ontrafeld
Verloop project
In 2022 ontrafelden een groep enthousiaste vrijwilligers het erfgoed van Kerkbrugge-Langerbrugge. Er werden foto’s verzameld, verhalen verteld, uit boeken voorgelezen, …
Al gauw kwamen er 3 grote thema’s op de voorgrond. Rond deze thema’s is er op erfgoeddag in 2022 een mooie tentoonstelling gemaakt door de vrijwilligers en deze werd gesmaakt door de vele bezoekers. In het najaar werden er 4 podcasts opgenomen samen met de vrijwilligers. Deze kan je hier beluisteren: evergem.be/radiostreaming
Erfgoed Kerkbrugge-Langerbrugge
Betekenis en ligging
Kerkbrugge-Langerbrugge is gelegen aan de westelijke zijde van het kanaal Gent-Terneuzen. Het is de samensmelting van de twee dorpskernen Kerbrugge en Langerbrugge.
Langerbrugge komt van de naam van een brug die over de Durme is aangelegd door de Sint-Baafsabdij om de gronden “Sloten” en “Marca” met elkaar te verbinden. Kerkbrugge betekent de brug over de Schipgracht (nu Burggravenstroom) die Evergem-Geetschuur met Doornzele verbindt en ligt op de weg naar de kerk van Evergem.
Site School-klooster-kerk
Eind 1873 stelden weduwe Groverman en haar dochter Octavie een perceel grond ter beschikking voor de bouw van een kapel, klooster en priesterwoning. De kapel werd ingewijd op 23 oktober 1875 maar bleef tot na de eeuwwisseling voorbehouden aan de adellijke families en de kloosterzusters. Op 1 december 1930 werd de kapel bevorderd door de proosdij met E.H. Ruytinckx als proost. Nauwelijks 1 jaar later, op 23 november 1931 werd Langerbrugge een parochie onder de naam Goddelijke Voorzienigheid en werd E.H. Ruytinckx als eerste pastoor aangesteld. Na 34 jaar zijn parochie, op zijn soms eigenzinnige manier, gediend en geleid te hebben, overleed hij op 30 november 1964. Zijn naam en persoonlijkheid zijn tot op heden nog steeds een begrip in Kerkbrugge-Langerbrugge.
In april 1875 namen de eerste kloosterzusters hun intrek in het klooster dat volledig op onderwijs afgestemd werd. Onder leiding van de eerste directeur E.H. Felix werden op 4 mei 1875 een Franstalig pensionaat en een Nederlandstalige gemengde lagere school geopend. In 1890 werd hieraan een bewaarschool toegevoegd. Het pensionaat werd in 1934 gesloten. In 1954 werd de gemengde lagere school gesplitst, de jongens namen hun intrek in kasteel Heylweghen, de meisjes bleven in het klooster. In 1967 smolten beide afdelingen opnieuw samen en kwam er een fusie met de gemengde lagere school van Doornzele. Op 2 september 1991 verlieten de laatste 10 zusters de parochie.
Site elektriciteitscentrale
Baron Floris van Loo (°1835 -†1922), was de zoon van Auguste van Loo (°1812-†1903) een Gentse fabrikant, die later ook burgemeester van Evergem zou worden, en van Gravin Mathilde Malfait(°1810-†1897).
Baron Floris van Loo was 1 van de 6 oprichters die op 4 juli 1911 in Brussel het vennootschap Centrales Electriques de Flandres (CEF) oprichtten.
Deze ontstond uit de Sociéte Centrale d'Electricité du Brabant en Banque d'Outremer.
Het doel van de CEF was het bouwen en exploiteren van elektrische centrales.
In 1911, kort na de oprichting van de CEF, verkocht Baron Albert van Loo (°1859-†1919) zoon van Baron Floris van Loo en medebestuurslid van de CEF 2 hectare grond gelegen op de westelijke oever aan het kanaal Gent - Terneuzen voor 50 000 fr aan het vennootschap.
In datzelfde jaar financierde de CEF de bouw van de elektriciteitscentrale onder leiding van architect Eugène Dhuicque.
De centrale zou niet alleen elektriciteit voorzien voor de omliggende bedrijven maar zorgde er ook voor dat Evergem één van de eerste gemeenten zou zijn met straatverlichting.
Uiteindelijk zou de CEF erin slagen om 17 gemeenten te overtuigen om gebruik te maken van hun elektriciteit tevens kwam ook de industrialisering van het havengebied in een stroomversnelling.
In 1927 besliste men om de tuinwijk 'Herryville' te bouwen voor de directie en de kaderleden van de elektriciteitscentrale. Ook deze tuinwijk werd ontworpen en gebouwd door Eugène Dhuicque en werd genoemd naar de toenmalige directeur en bouwheer Léopold Herry.
Het bevatte onder meer 2 directeurswoningen, 8 tweegezinswoningen (foto F), een casino, zwembad, tennisplein, de 'cantine' en een velodroom. Deze laatste twee dateren uit 1929. De 'cantine', de velodroom en het tennisveld bestaan vandaag helaas niet meer.
De centrale werd uit dienst genomen in 1997 de installatie was verouderd en moderniseren was een te dure optie. De verkoop vond uiteindelijk plaats in 2011 waarna het verkommerde tot een ruïne.
Kastelen
Heylweghen
De geschiedenis van het kasteel gaat terug tot aan de tijd van de eerste Graven van Vlaanderen. Zij wisten het Meetjesland te vrijwaren van de invallen van de Noormannen.
Het kasteel werd uiteindelijk vernoemd naar Louis Van Heyleweghe, die het in 1545 in handen kreeg.
Hij was van Brabantse afkomst en was een zeer belangrijke bemiddelaar bij het beleg van Doornik in 1521. In 1537 zou hij optreden als bemiddelaar bij de Aartsbisschop van Trier en als jurist bij het geding tussen Paus Clemens en de hertog van Ferrara.
Louis Van Heyleweghe ging op pensioen in 1549 op 62-jarige leeftijd en zou daarvoor 900 Karolusgulden per jaar ontvangen.
Eind de 19e eeuw, zou het kasteel vernoemd worden naar zijn laatste eigenaars, de familie Groverman, die het kasteel in hun bezit kregen in 1842.
Het kasteel werd in 1951 door pastoor Ruytinckx aangekocht en voor de parochie ingericht tot jongensschool.
Ten Bouckel
Het kasteel wordt reeds vermeld sinds 1280. De naam Ten Bouckel komt voort van de naam van de familie Borluut, die sedert 1350 de eigenaar werd van het kasteel en sinds de 16e eeuw ook heer van Sint-Denijs-Boekel was genoemd. Vanaf dan zou het kasteel Bouckel heten. Ondanks zijn vele verbouwingen in de 18e en 19e eeuw, heeft het kasteel toch zijn 17e-eeuwse karakter weten te behouden. De laatste eigenaar was De Bay (foto 3) , die het kasteel grondig liet restaureren in 1895.
Verdwenen kastelen
d'Hulst
Kasteel d’Hulst (door de eigenaars beter bekend als maison de campagne) was gelegen aan de rechteroever van het kanaal net naast de brug van Langerbrugge in de Hulststraat. Het werd gebouwd in opdracht van Charles De Potter door architect Jean-Baptiste Pisson (°1767- †1818), vermoedelijk einde 18e eeuw. Later zou het de woonst worden van Charles Massez (°1767- †1843) en zijn familie. Philips Marie Blommaert (°1808- †1871) zou met zijn dochter Theresia Charlotta Massez trouwen en er uiteindelijk hun zomerverblijf van maken. Ondanks dat Blommaert zich bewoog tussen de gegoede burgerij, heeft hij of zijn familie nooit een adellijke titel verkregen. Het kasteel moest uiteindelijk verdwijnen voor de verbreding van het kanaal en de verdere industrialisatie ervan.
van Loo
De van Loo’s waren een zeer vooraanstaande familie uit het Gentse. Het kasteel dateert vermoedelijk van rond 1815 en werd gebouwd door Jean Bossaert en had de uitstraling van een groot herenhuis. Later, rond 1910, zouden er twee torens worden aangebouwd om het een meer kasteelachtige uitstraling te geven. Auguste van Loo, vermogende fabrikant, kreeg de adellijke titel van baron in 1873 en was burgemeester van Evergem (1882-1891). Zijn zoon Floris (°1835 - †1919) zou later als voorzitter van de CEF – in 1911 - de elektriciteitscentrale oprichten.
Het kasteel werd na de dood van Baron Albert van Loo (zoon van Baron Floris van Loo) door zijn weduwe, Françoise de Hemptinne en hun kinderen bewoond tot aan 1940.
Het buitengoed werd bezet door de Duitsers en het verval nam toe tot de uiteindelijke afbraak voor 1956.Het domein werd opgeslorpt door de industrialisatie langs het kanaal en is hedendaags te bewonderen als de parking van Honda.
Beluister de podcasts
S02 E01 - Ga op wandeling terug in de tijd met William doorheen Kerkbrugge-Langerbrugge
S02 E02 - Laat je meenemen door Suzanne in de geschiedenis van de elektriciteitscentrale
S02 E03 - Ontdek de verhalen van Rudi over zijn moedercentrale
S02 E04 - Laat je onderdompelen door Filip in de geschiedenis van de velodroom en de tuinwijk
Bekijk de presentatie
Presentatie Erfgoeddag 2022
Keer terug naar de algemene projectpagina
In 2022 ontrafelden een groep enthousiaste vrijwilligers het erfgoed van Kerkbrugge-Langerbrugge. Er werden foto’s verzameld, verhalen verteld, uit boeken voorgelezen, …
Al gauw kwamen er 3 grote thema’s op de voorgrond. Rond deze thema’s is er op erfgoeddag in 2022 een mooie tentoonstelling gemaakt door de vrijwilligers en deze werd gesmaakt door de vele bezoekers. In het najaar werden er 4 podcasts opgenomen samen met de vrijwilligers. Deze kan je hier beluisteren: evergem.be/radiostreaming
Erfgoed Kerkbrugge-Langerbrugge
Betekenis en ligging
Kerkbrugge-Langerbrugge is gelegen aan de westelijke zijde van het kanaal Gent-Terneuzen. Het is de samensmelting van de twee dorpskernen Kerbrugge en Langerbrugge.
Langerbrugge komt van de naam van een brug die over de Durme is aangelegd door de Sint-Baafsabdij om de gronden “Sloten” en “Marca” met elkaar te verbinden. Kerkbrugge betekent de brug over de Schipgracht (nu Burggravenstroom) die Evergem-Geetschuur met Doornzele verbindt en ligt op de weg naar de kerk van Evergem.
Site School-klooster-kerk
Eind 1873 stelden weduwe Groverman en haar dochter Octavie een perceel grond ter beschikking voor de bouw van een kapel, klooster en priesterwoning. De kapel werd ingewijd op 23 oktober 1875 maar bleef tot na de eeuwwisseling voorbehouden aan de adellijke families en de kloosterzusters. Op 1 december 1930 werd de kapel bevorderd door de proosdij met E.H. Ruytinckx als proost. Nauwelijks 1 jaar later, op 23 november 1931 werd Langerbrugge een parochie onder de naam Goddelijke Voorzienigheid en werd E.H. Ruytinckx als eerste pastoor aangesteld. Na 34 jaar zijn parochie, op zijn soms eigenzinnige manier, gediend en geleid te hebben, overleed hij op 30 november 1964. Zijn naam en persoonlijkheid zijn tot op heden nog steeds een begrip in Kerkbrugge-Langerbrugge.
In april 1875 namen de eerste kloosterzusters hun intrek in het klooster dat volledig op onderwijs afgestemd werd. Onder leiding van de eerste directeur E.H. Felix werden op 4 mei 1875 een Franstalig pensionaat en een Nederlandstalige gemengde lagere school geopend. In 1890 werd hieraan een bewaarschool toegevoegd. Het pensionaat werd in 1934 gesloten. In 1954 werd de gemengde lagere school gesplitst, de jongens namen hun intrek in kasteel Heylweghen, de meisjes bleven in het klooster. In 1967 smolten beide afdelingen opnieuw samen en kwam er een fusie met de gemengde lagere school van Doornzele. Op 2 september 1991 verlieten de laatste 10 zusters de parochie.
Site elektriciteitscentrale
Baron Floris van Loo (°1835 -†1922), was de zoon van Auguste van Loo (°1812-†1903) een Gentse fabrikant, die later ook burgemeester van Evergem zou worden, en van Gravin Mathilde Malfait(°1810-†1897).
Baron Floris van Loo was 1 van de 6 oprichters die op 4 juli 1911 in Brussel het vennootschap Centrales Electriques de Flandres (CEF) oprichtten.
Deze ontstond uit de Sociéte Centrale d'Electricité du Brabant en Banque d'Outremer.
Het doel van de CEF was het bouwen en exploiteren van elektrische centrales.
In 1911, kort na de oprichting van de CEF, verkocht Baron Albert van Loo (°1859-†1919) zoon van Baron Floris van Loo en medebestuurslid van de CEF 2 hectare grond gelegen op de westelijke oever aan het kanaal Gent - Terneuzen voor 50 000 fr aan het vennootschap.
In datzelfde jaar financierde de CEF de bouw van de elektriciteitscentrale onder leiding van architect Eugène Dhuicque.
De centrale zou niet alleen elektriciteit voorzien voor de omliggende bedrijven maar zorgde er ook voor dat Evergem één van de eerste gemeenten zou zijn met straatverlichting.
Uiteindelijk zou de CEF erin slagen om 17 gemeenten te overtuigen om gebruik te maken van hun elektriciteit tevens kwam ook de industrialisering van het havengebied in een stroomversnelling.
In 1927 besliste men om de tuinwijk 'Herryville' te bouwen voor de directie en de kaderleden van de elektriciteitscentrale. Ook deze tuinwijk werd ontworpen en gebouwd door Eugène Dhuicque en werd genoemd naar de toenmalige directeur en bouwheer Léopold Herry.
Het bevatte onder meer 2 directeurswoningen, 8 tweegezinswoningen (foto F), een casino, zwembad, tennisplein, de 'cantine' en een velodroom. Deze laatste twee dateren uit 1929. De 'cantine', de velodroom en het tennisveld bestaan vandaag helaas niet meer.
De centrale werd uit dienst genomen in 1997 de installatie was verouderd en moderniseren was een te dure optie. De verkoop vond uiteindelijk plaats in 2011 waarna het verkommerde tot een ruïne.
Kastelen
Heylweghen
De geschiedenis van het kasteel gaat terug tot aan de tijd van de eerste Graven van Vlaanderen. Zij wisten het Meetjesland te vrijwaren van de invallen van de Noormannen.
Het kasteel werd uiteindelijk vernoemd naar Louis Van Heyleweghe, die het in 1545 in handen kreeg.
Hij was van Brabantse afkomst en was een zeer belangrijke bemiddelaar bij het beleg van Doornik in 1521. In 1537 zou hij optreden als bemiddelaar bij de Aartsbisschop van Trier en als jurist bij het geding tussen Paus Clemens en de hertog van Ferrara.
Louis Van Heyleweghe ging op pensioen in 1549 op 62-jarige leeftijd en zou daarvoor 900 Karolusgulden per jaar ontvangen.
Eind de 19e eeuw, zou het kasteel vernoemd worden naar zijn laatste eigenaars, de familie Groverman, die het kasteel in hun bezit kregen in 1842.
Het kasteel werd in 1951 door pastoor Ruytinckx aangekocht en voor de parochie ingericht tot jongensschool.
Ten Bouckel
Het kasteel wordt reeds vermeld sinds 1280. De naam Ten Bouckel komt voort van de naam van de familie Borluut, die sedert 1350 de eigenaar werd van het kasteel en sinds de 16e eeuw ook heer van Sint-Denijs-Boekel was genoemd. Vanaf dan zou het kasteel Bouckel heten. Ondanks zijn vele verbouwingen in de 18e en 19e eeuw, heeft het kasteel toch zijn 17e-eeuwse karakter weten te behouden. De laatste eigenaar was De Bay (foto 3) , die het kasteel grondig liet restaureren in 1895.
Verdwenen kastelen
d'Hulst
Kasteel d’Hulst (door de eigenaars beter bekend als maison de campagne) was gelegen aan de rechteroever van het kanaal net naast de brug van Langerbrugge in de Hulststraat. Het werd gebouwd in opdracht van Charles De Potter door architect Jean-Baptiste Pisson (°1767- †1818), vermoedelijk einde 18e eeuw. Later zou het de woonst worden van Charles Massez (°1767- †1843) en zijn familie. Philips Marie Blommaert (°1808- †1871) zou met zijn dochter Theresia Charlotta Massez trouwen en er uiteindelijk hun zomerverblijf van maken. Ondanks dat Blommaert zich bewoog tussen de gegoede burgerij, heeft hij of zijn familie nooit een adellijke titel verkregen. Het kasteel moest uiteindelijk verdwijnen voor de verbreding van het kanaal en de verdere industrialisatie ervan.
van Loo
De van Loo’s waren een zeer vooraanstaande familie uit het Gentse. Het kasteel dateert vermoedelijk van rond 1815 en werd gebouwd door Jean Bossaert en had de uitstraling van een groot herenhuis. Later, rond 1910, zouden er twee torens worden aangebouwd om het een meer kasteelachtige uitstraling te geven. Auguste van Loo, vermogende fabrikant, kreeg de adellijke titel van baron in 1873 en was burgemeester van Evergem (1882-1891). Zijn zoon Floris (°1835 - †1919) zou later als voorzitter van de CEF – in 1911 - de elektriciteitscentrale oprichten.
Het kasteel werd na de dood van Baron Albert van Loo (zoon van Baron Floris van Loo) door zijn weduwe, Françoise de Hemptinne en hun kinderen bewoond tot aan 1940.
Het buitengoed werd bezet door de Duitsers en het verval nam toe tot de uiteindelijke afbraak voor 1956.Het domein werd opgeslorpt door de industrialisatie langs het kanaal en is hedendaags te bewonderen als de parking van Honda.
Beluister de podcasts
S02 E01 - Ga op wandeling terug in de tijd met William doorheen Kerkbrugge-Langerbrugge
S02 E02 - Laat je meenemen door Suzanne in de geschiedenis van de elektriciteitscentrale
S02 E03 - Ontdek de verhalen van Rudi over zijn moedercentrale
S02 E04 - Laat je onderdompelen door Filip in de geschiedenis van de velodroom en de tuinwijk
Bekijk de presentatie
Presentatie Erfgoeddag 2022
Keer terug naar de algemene projectpagina